‘Ik wil niet eeuwig een curiosum blijven’

Bo Van Spilbeeck, verslaggever van het Vlaamse VTM Nieuws, zal 5 december 2017 niet snel vergeten. Die dag wilde hij net het parkeerterrein van het ziekenhuis in Antwerpen op rijden toen hij werd gebeld door zijn eindredacteur. Die zei dat het internationale arrestatiebevel tegen de Catalaanse ex-premier Carles Puigdemont was ingetrokken. En of Van Spilbeeck over twee uur ‘live wilde gaan’.

Van Spilbeeck, die tot voor kort Boudewijn heette, schrok. Hij was die ochtend met hoge hakken, make-up en een pruik in de auto gestapt. In het ziekenhuis zou hij een diëtiste bezoeken, als onderdeel van zijn transitie tot vrouw. „Ik belde haar af, reed als een gek naar huis, verwijderde mijn make-up, trok een overhemd aan en arriveerde net op tijd in de studio.”

Jarenlang leidde Van Spilbeeck (58) een dubbelleven: man op zijn werk, vrouw daarbuiten. Zijn echtgenote Marianne was met hem „meegegroeid” in zijn wens te transformeren, net als zijn volwassen zoon en dochter en wat goede vrienden. Zij wisten dat Van Spilbeeck sinds een half jaar hormoontherapie krijgt en later dit jaar een geslachtsoperatie zal ondergaan. Maar voor Vlaamse tv-kijkers was hij „die ernstige journalist van de zware onderwerpen”: de G20, MH17, Catalonië, defensie, ruimtevaart.

Tot afgelopen maandag. Toen maakte een VTM-nieuwslezer bekend dat collega Boudewijn Van Spilbeeck „Bo wordt”. De transitie was al sinds oktober breed bekend onder Vlaamse journalisten. Zij hielden het geheim op verzoek van de VTM-hoofdredactie. „Het liefst had ik mijn transitie pas naar buiten gebracht als een groot deel daarvan was afgerond”, zegt Van Spilbeeck. „Maar met het verstrijken van de tijd werd de kans groter dat iemand zijn mond voorbij praatte. Ook begon mijn lichaam steeds meer te veranderen door de hormonen. Ik kon niet als halve vrouw verslag uitbrengen.”

De transitie was al sinds oktober breed bekend onder Vlaamse journalisten. Zij hielden het geheim op verzoek van de VTM-hoofdredactie.

In België – en inmiddels ook Nederland – is uw transitie groot nieuws.

„Ik ben een vertrouwd gezicht voor Vlaamse kijkers. Dan is de schok des te groter als je met zo’n mededeling komt. Zeker als het gaat om een journalist die hele ‘mannelijke’ onderwerpen verslaat. Kijkers zagen mij met een straalvliegtuig meevliegen en NAVO-toppen verslaan. Ik denk dat ze een knop in hun hoofd moeten omzetten. Dat neemt niet weg dat de aandacht gigantisch is. De dag na de bekendmaking stond ik met een foto op de cover van alle Vlaamse kranten. Donderdag zat ik bij De Wereld Draait Door. Net belde de BBC. De afgelopen dagen heb ik vaak gedacht: wat gebeurt hier allemaal?”

Bekijk het optreden van Van Spilbeeck bij De Wereld Draait Door

Als kind had u al een verlangen om vrouw te zijn. Waarom kostte het zo veel moeite ervoor uit te komen?

„Dat is moeilijk te omschrijven. Ik heb al 35 jaar een fantastische relatie met Marianne, ik heb een leuke baan, geweldige kinderen, een fijn huis. Je vraagt je af: wat win en verlies ik ermee?”

Wat gaf de doorslag?

„Ik beschreef eerder hoe ik naar huis racete na het ingetrokken arrestatiebevel voor Puigdemont. Dat soort onverwachte dingen gebeurde vaker. Een andere keer stond ik – als vrouw – op het punt naar mijn psychiater te gaan. De redactie belde of ik linea recta naar Barcelona wilde vliegen: ontwikkelingen aan het Catalaanse nieuwsfront. Ik had twintig minuten om me te kleden. Toen de cameraman aanbelde, rook ik nog naar vrouwenparfum. Dat was emotioneel en mentaal slopend. Ik bracht als vrouw mijn dag door, en dat moest ik abrupt afbreken.”

Het dubbelleven brak u op?

„Ja. Ik had, net als veel andere transgenders, last van donkere gedachten. Tientallen keren heb ik aan zelfmoord gedacht. Niet dat ik ooit naar een koord heb gegrepen, of aan de rand van een perron heb gestaan, maar ik heb het mij wel ingebeeld.”

Iets heeft u er gelukkig van weerhouden.

„Het verdriet van mijn naasten. Ik wilde mijn vrouw, kinderen, broer en vrienden niet met zo’n verschrikkelijk gevoel achterlaten. Dat mag ik niet doen, hield ik mezelf voor. En omdát ik dat niet mocht doen, moest ik een moedig besluit nemen. Ik had mezelf altijd verteld dat ik te oud was voor een transitie. Tot ik in 2015 hoorde dat Bruce Jenner [olympisch kampioen en tv-persoonlijkheid] voortaan als Caitlyn door het leven wilde gaan. Dat gaf hoop.”

Wilt u ook een rolmodel zijn?

„Voorlopig, ja. Omdat ik weet hoe belangrijk dat kan zijn. Maar hopelijk komt er een tijd dat niemand er meer bij stilstaat dat ik man ben geweest. ik wil niet eeuwig een curiosum blijven. Want om eerlijk te zijn: zo voel ik mij nu wel.”

Bij De Wereld Draait Door zat u met open mond te kijken naar beelden van uzelf als razende reporter.

Ze lacht. „Ik vond dat heel raar om te zien! Alsof ik uit mijn lichaam was getreden. Hoe recent die beelden ook zijn, voor mij voelde het als een afgesloten hoofdstuk.”