Onderwijsinspectie prijst bestuur omstreden Haga Lyceum in conceptrapport

Het rapport uit november 2018 lag al klaar voor publicatie, maar nadat de inspectie 'ernstige signalen' ontving is besloten extra onderzoek te doen. Het gaat om informatie van de AIVD die de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) openbaarde in een brief aan burgemeester Halsema van Amsterdam. Daarin viel te lezen dat de medewerkers van de school mogelijk banden zou hebben met een terroristische organisatie. 

Voor het onderzoek observeerden de onderwijsinspecteurs de lessen in vrijwel alle klassen, spraken ze met leerlingen, docenten en leidinggevenden en analyseerden ze documenten over het beleid van de school. "Zowel de kwaliteitszorg als het onderwijsproces zijn op alle onderzochte onderdelen van voldoende kwaliteit", staat in het rapport. Zo zijn bijna alle docenten bevoegd en worden er extra uren Nederlands en wiskunde gegeven. Ook is er extra aandacht voor taalvaardigheden omdat een groot deel van de leerlingen een taalachterstand heeft. 

Bestuur 'transparant en integer'

Tijdens het bezoeken van lessen heeft de Onderwijsinspectie geen uitingen geconstateerd 'die in strijd zijn met de democratische basiswaarden'. Verder is de inspectie te spreken over het bestuur van de school, dat 'transparant en integer' zou functioneren. Ook de financiën zijn op orde. "De inspectie voegt aan dit positieve oordeel toe het een compliment waard te vinden dat bestuur en school, slechts een jaar na de start van de school, alle onderzochte standaarden op voldoende niveau hebben weten te krijgen."

Ook het burgerschapsonderwijs wordt als voldoende beoordeeld. De school zou er bewust naar streven 'verantwoordelijke wereldburgers af te leveren met behoud van identiteit en met een open blik naar de samenleving'. Dit komt bijvoorbeeld aan bod tijdens biologielessen, waar het over seksualiteit en seksuele diversiteit gaat. En tijdens de islamlessen vertellen docenten ook over andere religies dan de islam. De inspectie constateert wel dat de samenhang ontbreekt, maar dat ook veel langer bestaande scholen worstelen met burgerschapsonderwijs. "Wel is burgerschap van essentieel belang, juist ook op een school met een uitgesproken identiteit als het Cornelius Haga Lyceum."

Contact met terroristische groepering

Brieven van de inlichtingendiensten en het ministerie van Justitie en Veiligheid schetsen een ander beeld. "Bij de oprichting van deze school waren er zowel bij de gemeente Amsterdam als op nationaal niveau ernstige zorgen over de wijze waarop deze school invulling zou geven aan de burgerschapsopdracht, naar aanleiding van uitspraken van het bestuur. Een recent signaal van de AIVD onderschrijft deze eerdere zorg", zo valt te lezen in een brief van het ministerie van Justitie en Veiligheid. 

Bij de AIVD zouden signalen zijn binnengekomen waaruit zou blijken dat 'richtinggevende personen' binnen de school tussen 2009 en 2012 contact hebben gehad met het Kaukasus Emiraat. Deze terroristische groepering streefde naar de oprichting van een islamitische staat in het zuiden van Rusland en was verantwoordelijk voor de aanslagen in de metro in Moskou in 2010 en op een vliegveld in diezelfde stad een jaar later. 

Daarnaast zouden 'bepaalde richtinggevende personen binnen de school de helft van het curriculum aan de salafistische geloofsleer willen wijden en van plan zijn om ook buiten de reguliere lestijden scholieren onder hun invloedssfeer te brengen'. Volgens Het Parool zou het gaan om een groep 'islamitische radicalen' die actief zijn in de school. Tot de groep zouden onder meer diverse radicale predikers behoren. Tot de groep zouden onder meer radicale predikers zoals Abou Hafs behoren en de bekeerde ex-PVV'er Arnoud van Doorn.

De krant baseert zich op een bericht dat circuleert op Whatsapp van een groep die zichzelf 'Moslims tegen salafisme en extremisme' noemt. Volgens hen zijn de oprichters van het Haga Lyceum 'uit op de indoctrinatie van jonge moslims met het oog op de confrontatie met de Nederlandse samenleving en de rekrutering van jongeren voor nieuwe conflicthaarden elders in de wereld'.

Inspectie gehinderd tijdens onaangekondigd bezoek

Uit de brief van de NCTV blijkt ook dat een godsdienstles expres zou zijn geschrapt toen de Onderwijsinspectie kwam controleren. Uit informatie van het ministerie van Justitie en Veiligheid blijkt daarnaast dat de inspectie gehinderd is tijdens een onaangekondigd bezoek. "Helaas heeft de inspectie moeten vaststellen dat door de opstelling van de schoolleiding op dat moment onderzoek op de school niet verantwoord was."

De school ligt al geruime tijd onder een vergrootglas. Pas na zes jaar en vele juridische procedures kreeg de Stichting Islamitisch Onderwijs Nederland, waaronder de school valt, een gebouw toegewezen. Dit had de gemeente Amsterdam tot dan toe altijd geweigerd, maar de Raad van State oordeelde dat de gemeente toch een gebouw beschikbaar moest stellen. 

Onderzoek naar school is 'moslim-pesten'

Bestuurder Söner Atasoy van het Cornelius Haga Lyceum ziet de recente pogingen van de gemeente Amsterdam en het kabinet in Den Haag om de school te onderzoeken als een vorm van 'moslim-pesten'. Hij zegt zich niet in de beschuldigingen te herkennen. "Ik steek er mijn hand voor in het vuur dat de dertig docenten en bestuursleden hier geen banden hebben met een terroristische organisatie. Moslims zijn ook mensen met gevoel. Het doet pijn dat wij verdacht worden gemaakt zonder enige vorm van bewijs."

Een woordvoerder van de Onderwijsinspectie laat weten niet te kunnen reageren op de inhoud van het conceptrapport zolang het onderzoek loopt. De inspectie onderzoekt of de 'ernstige signalen' de kwaliteit van het onderwijs beïnvloeden. Over de invulling van dit onderzoek kan de inspectie geen uitspraken doen. Naar verwachting wordt het definitieve rapport in juni gepubliceerd.