Twee gestolen schilderijen Van Gogh Museum weer terecht

Twee schilderijen van Vincent van Gogh die in 2002 werden gestolen uit het Van Gogh Museum zijn weer terecht. De doeken werden teruggevonden bij een grote actie van het Italiaanse Openbaar Ministerie naar georganiseerde criminaliteit, zo meldt het museum vrijdag in een verklaring. Beide schilderijen verkeren in “redelijk goede conditie”.

De twee doeken waar het om gaat zijn Zeezicht bij Scheveningen (uit 1882) en Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen (1884/85). Volgens de conservator die de doeken na de vondst onderzocht vertonen ze enkele beschadigingen. Ook zitten er geen lijsten meer om de schilderijen, aldus het museum.

Directeur Axel Rüger van het Van Gogh Museum had er niet meer op gerekend dat de schilderijen nog teruggevonden zouden worden, zo laat hij in een verklaring weten:

“Ze zijn terecht! Dat ik dat ooit nog zou kunnen zeggen, daar durfde ik niet meer op te hopen. We hebben 14 jaar gewacht op dit moment.”

Volgens het museum zijn beide schilderijen van grote kunsthistorische waarde. Zeegezicht bij Scheveningen is namelijk het enige schilderij in de collectie uit Van Goghs driejarige periode in Den Haag. Het andere doek heeft een “biografische lading”, aangezien de vader van Van Gogh predikant was in de afgebeelde kerk.

Schilderijen voorlopig niet terug in museum

Wanneer de werken terugkeren naar Amsterdam is nog onduidelijk, stelt Rüger. Dat komt omdat beide schilderijen als bewijslast worden gebruikt in de Italiaanse strafzaak en die moet nog voorkomen. “We zullen nog enig geduld moeten oefenen, maar ik ben ervan overtuigd dat we kunnen rekenen op de steun van de Italiaanse autoriteiten”, aldus Rüger.

Als de werken terugkeren naar het museum dan zijn enige herstelwerkzaamheden overigens wel noodzakelijk, stelt Rüger. Met name Zeezicht bij Scheveningen is beschadigd: in de linkeronderhoek is de verf over een oppervlakte van 10 vierkante centimeter afgebroken. Het andere doek is – afgezien van wat beschadigingen aan de rand – ongeschonden.

‘Gestolen in opdracht van de maffia’

Volgens het museum is het niet bekend waar de werken sinds de diefstal in 2002 zijn geweest. Wel is waarschijnlijk dat de doeken in opdracht van de maffia in Napels zijn gestolen, zo liet het hoofd van de betrokken politie-eenheid in 2010 aan Het Parool weten. Er zijn zodoende “belangrijke aanwijzingen” dat de doeken de afgelopen jaren in het bezit waren van de Napolitaanse Camorra. Om half twaalf geeft de politie in Napels een persconferentie over de vondst.

De Amsterdamse zender AT5 maakte in 2002 onderstaande reportage over de diefstal. De tekst gaat door onder de video.

Volgens La Repubblica waren de schilderijen verborgen in een onopvallend huis aan de kust, in Castellammare di Stabia, dat wordt gebruikt door de bende drugssmokkelaars die wordt geleid door Raffaele Imperiale. Dit beruchte lid van de Camorra, de Napolitaanse versie van de maffia, heeft zich niet alleen beziggehouden met drugshandel, vooral cocaïne, maar ook met bouw van zeer luxe villa’s in Dubai. Hij had een heel netwerk van handlangers in Latijns-Amerika, vooral Venezuela en Peru.

Minister van Cultuur en Toerisme Dario Franceschini in een verklaring:

“Het succes van dit onderzoek laat zien hoezeer criminele organisaties geïnteresseerd zijn in kunstwerken, die zowel als investering worden gebruikt als als bron voor financiering. Dit is een erg belangrijke dag, de vrucht van positief teamwerk van het openbaar ministerie van Napels en de fiscale opsporingsdienst.”

Premier Matteo Renzi bedankt de politie voor hun inzet bij het terughalen van de Van Goghs.

matteorenzi Matteo Renzi Grazie alla Guardia di Finanza per il recupero delle opere di Van Gogh. Orgoglioso delle nostre forze dell’ordine #Italia 30 september 2016 @ 10:49

Volgen

De twee schilderijen van Van Gogh werden in december 2002 uit het museum in Amsterdam gestolen. De dieven sloegen met een moker een gat in een ruit en zijn op die manier het pand in en uit gegaan. Op achtergelaten mutsen vond de politie later DNA-sporen, waardoor de dieven achterhaald konden worden. De twee daders kregen vier en vierenhalf jaar cel.

Lees ook: ons verslag van de Nederlandse rechtszaak in 2004